Lưu ý khi sử dụng xe số tự động: Đừng vội chuyển số khi xe chưa dừng hẳn

Dù ô tô số tự động ngày càng phổ biến nhờ sự tiện lợi, nhưng nhiều tài xế vẫn mắc lỗi chuyển số khi xe chưa dừng hẳn. Thói quen tưởng chừng vô hại này lại tiềm ẩn nguy cơ phá hỏng hộp số nghiêm trọng.

Trong khi xe số sàn đang dần rút lui khỏi thị trường, ô tô số tự động ngày càng được ưa chuộng nhờ sự tiện lợi, dễ sử dụng, đặc biệt phù hợp với môi trường giao thông đô thị đông đúc. 

Không còn là đặc quyền của các dòng xe cao cấp, hộp số tự động hiện đã được trang bị trên nhiều mẫu xe phổ thông, thậm chí dần thay thế hoàn toàn hộp số sàn ở một số phân khúc. 

Cùng với sự phổ biến đó, nhiều tài xế lại vô tình mắc phải những thói quen xấu trong quá trình vận hành. Một trong số đó là chuyển số khi xe chưa dừng hẳn, thói quen tưởng chừng vô hại nhưng lại có thể khiến hộp số bị hư hỏng nghiêm trọng.

Chuyển số không đúng cách có thể phá hoại hộp số tự động

Hộp số tự động trên ô tô hiện đại hoạt động dựa vào các bộ bánh răng, ly hợp và phanh bên trong để thay đổi tỷ số truyền động. Quá trình chuyển số được điều khiển bằng điện tử kết hợp với áp suất dầu thủy lực nhằm đảm bảo sự mượt mà và chính xác.Khi người lái chuyển cần số, hệ thống sẽ ra lệnh cho bộ ly hợp và phanh chọn bộ số tương ứng.

Tuy nhiên, khi người lái vội vàng chuyển từ số tiến (D) sang số lùi (R), hoặc từ số lùi về số đỗ (P) mà xe chưa dừng hẳn, sẽ tạo ra một lực "xung đột" trong cơ cấu truyền động. 

Cụ thể, cụm ly hợp và phanh buộc phải dừng đột ngột chuyển động quay của một bộ bánh răng và chuyển sang quay theo hướng ngược lại, gây ra ma sát và áp lực lớn lên các chi tiết cơ khí.

Việc chuyển số khi xe còn đang lăn bánh có thể dẫn đến một loạt hậu quả nghiêm trọng:

• Bộ ly hợp và phanh mòn nhanh: Ma sát tăng cao khiến các tấm ly hợp và má phanh nhanh chóng bị hao mòn, dẫn đến hiện tượng trượt ly hợp, giảm khả năng truyền lực.
• Hỏng bánh răng và các chi tiết cơ khí: Áp lực đột ngột có thể làm sứt mẻ, gãy răng bánh răng hoặc ảnh hưởng đến trục truyền động và các chi tiết khác bên trong hộp số.
• Dầu hộp số nhanh xuống cấp: Nhiệt lượng sinh ra trong quá trình "chuyển số sai cách" làm dầu bị biến chất nhanh, giảm khả năng bôi trơn và làm mát, từ đó tăng tốc độ mài mòn các chi tiết bên trong.

Làm gì để bảo vệ hộp số tự động?

Để kéo dài tuổi thọ và giữ cho hộp số hoạt động ổn định, người sử dụng nên tuân thủ một số nguyên tắc cơ bản sau:

• Chỉ chuyển số sau khi xe đã dừng hẳn: Dừng xe hoàn toàn trước khi chuyển từ D sang R hoặc ngược lại để giảm thiểu áp lực lên hộp số.
• Bảo dưỡng định kỳ: Thay dầu hộp số và bộ lọc dầu đúng chu kỳ do nhà sản xuất khuyến cáo là yếu tố then chốt giúp duy trì hiệu suất và độ bền của hộp số.
• Lái xe nhẹ nhàng, tránh tăng/giảm tốc đột ngột: Việc vận hành êm ái không chỉ giúp bảo vệ hộp số mà còn tiết kiệm nhiên liệu và nâng cao độ an toàn khi tham gia giao thông.

Trong bối cảnh xe số tự động ngày càng phổ biến, hiểu đúng và sử dụng đúng cách là yếu tố then chốt giúp người dùng khai thác tối đa hiệu quả và độ bền của phương tiện, đồng thời tránh được những chi phí sửa chữa không đáng có.