Hoàng Cầm
Real Madrid đang đứng trước thời khắc chuyển giao thế hệ, khi lối chơi dựa vào bản lĩnh và phép màu dần nhường chỗ cho yêu cầu tái cấu trúc và chiến thuật bài bản hơn.
Los Blancos luôn tuyên bố rõ ràng một điều: việc phân tích lối chơi của họ dường như vô nghĩa, bởi chỉ có những con số trên bảng tỷ số sau tiếng còi mãn cuộc mới là thứ thực sự quan trọng. Trong khi phần lớn các CLB đều tồn tại mối tương quan rõ ràng giữa chất lượng thi đấu và thành tích dài hạn, thì Real Madrid phớt lờ mọi thống kê, chỉ tập trung vào việc thu về những danh hiệu.
Sự tập trung về tài năng và trí tuệ bóng đá tại Bernabéu từng đạt đến mức khiến họ dường như nhìn thấy toàn bộ trận đấu như một ván cờ định trước. Họ không cần phải kiểm soát mọi pha bóng, họ chỉ cần biết đâu là khoảnh khắc của mình. Một đội bóng như thế không cần được huấn luyện chi tiết, mà chỉ cần được đặt trong môi trường thoải mái. Carlo Ancelotti và Zinedine Zidane là những người hiểu rõ điều đó nhất.
Nhưng thế hệ vô địch ấy giờ đã không còn. Trong vòng 4 năm, lần lượt Sergio Ramos, Casemiro, Karim Benzema rồi đến Toni Kroos chia tay CLB. Phép màu phai nhạt dần. Mùa giải này, Real trở lại mặt đất. Cảm giác vượt trội vẫn còn, nhưng bên trong là sự trống rỗng. Họ giống như một siêu anh hùng đánh mất sức mạnh - và vẫn chưa nhận ra điều đó. Không còn những đường chuyền xuyên tuyến của Kroos, những cú đánh gót điệu nghệ của Benzema. Luka Modric là người cuối cùng còn sót lại với đẳng cấp thực sự trong đôi chân.
Real vẫn thường để đối thủ lấn lướt trong cả hiệp đấu, nhưng giờ họ không còn đủ khả năng xoay chuyển kết cục. Cảm giác chờ đợi một cuộc lội ngược dòng vẫn hiện diện nhưng lần này, điều kỳ diệu hiếm khi xảy ra. Các cầu thủ nhìn nhau đầy kỳ vọng… rồi mọi thứ trôi qua trong lặng lẽ. Ngày trước, họ có thể chơi dưới sức ở các trận đấu nhỏ, bởi những trận cầu lớn luôn là lúc để định đoạt. Giờ đây, điều đó không còn đúng nữa: thua cả bốn trận El Clasico (ba trận thua đậm), và thất bại rõ ràng trước Liverpool và Arsenal tại Champions League.
Nhiều người viện dẫn rằng sự mất cân bằng sau khi Mbappe đến và danh sách chấn thương dày đặc là nguyên nhân của mùa giải trắng tay. Những lý do ấy có thể chấp nhận được nhưng trong quá khứ, Real thường phớt lờ những chi tiết như vậy. Việc chúng ta đang cố đi tìm lời giải thích chính là dấu hiệu cho thấy họ không còn ở trên mây. Ngày trước, có ai nói đến sự cân bằng khi Marcelo và Cristiano Ronaldo cùng án ngữ cánh trái còn Bale thong thả dạo chơi? Chấn thương đâu phải lý do khi Nacho luôn sẵn sàng đá mọi vị trí ở hàng thủ?
Real Madrid vẫn còn sở hữu dàn cầu thủ có chất lượng thượng thừa. Nhưng điều họ thiếu lúc này là khí chất bóng đá. Jude Bellingham cần thêm thời gian để trở thành một biểu tượng như Zidane. Kylian Mbappe vẫn chưa thoát khỏi vùng an toàn từng có ở Paris.Vinicius dù đã tạo dấu ấn, vẫn mang hình bóng một cầu thủ nóng nảy giữa dàn sao của dải ngân hà. Valverde và Tchouameni cần hiểu rằng họ không còn là giải pháp tình thế nữa, mà đã trở thành những trụ cột thực sự.
Thêm vào đó, thế hệ hiện tại đòi hỏi một phương pháp huấn luyện hoàn toàn khác. Không còn là những lời sáo rỗng kiểu "hãy sáng tạo đi", họ cần chiến thuật cụ thể, bài vở rõ ràng. Đó là cách bóng đá hiện đại vận hành. Theo The Athletic, một số cầu thủ đã phàn nàn về việc thiếu các buổi huấn luyện đúng nghĩa dưới thời Ancelotti. Tờ BBC thậm chí cho biết chính Ancelotti từng thừa nhận đây là phòng thay đồ khó quản lý nhất sự nghiệp ông. Sự kết nối đã không còn.
Real đang thay đổi, và sẽ còn tiếp tục. CLB đã chiêu mộ những cái tên như Jorrel Hato hay Trent Alexander-Arnold, những người lớn lên trong hệ thống bóng đá bài bản. Với họ, bạn không thể phòng ngự trong 60 phút và chuyền qua lại bên phần sân nhà rồi trông chờ vào một cuộc lội ngược dòng muộn. Điều đó sẽ chỉ dẫn đến những trận thua bạc nhược như những gì Tchouameni từng trải qua. Những cầu thủ này được sinh ra để chơi pressing tầm cao, tạo sức ép liên tục và kiểm soát mọi khu vực trên sân.
Ai cũng đã thấy hệ thống pressing của Real mùa trước và có lẽ, ai cũng mong mình chưa từng thấy. Đó không phải là điểm mạnh của Ancelotti. Một người như Xabi Alonso (linh hoạt nhưng nguyên tắc) có thể sẽ là lựa chọn giúp gắn kết và phát triển thế hệ mới.
Truyền thông Tây Ban Nha đang đưa tin Real có thể chuyển sang sơ đồ ba trung vệ để cải thiện sự cân bằng. Nhưng kể cả vậy, cả Mbappe và Vinicius đều sẽ phải tháo vương miện và sẵn sàng di chuyển không bóng. Một hệ thống hiệu quả không thể có hai “hành khách”. Giải pháp hợp lý là phải hy sinh một người và người đó có thể là Rodrygo, trớ trêu thay lại là cầu thủ luôn sẵn sàng làm việc không biết mệt mỏi.
Real Madrid giờ đây đang đứng trước bước ngoặt: họ sẽ phải chấp nhận được đánh giá theo những chỉ số truyền thống - từ tỷ lệ tạo cơ hội, cơ chế tấn công có tổ chức, hiệu quả phản pressing... Điều đó có thể khiến người hâm mộ lo lắng. Nhưng thực tế, Real đang sở hữu tiềm năng để không chỉ là đội giỏi giành chiến thắng, mà còn trở thành đội bóng chơi hay nhất thế giới.
Hoàng Cầm
