Anh Mỹ
Thể Thao 247 - Một hiện tượng lạ lùng đang diễn ra trong làng công nghiệp ô tô: Đến cuối năm nay, nhà sản xuất xe điện Tesla sẽ “đốt” hơn 10 tỷ USD mà không làm ra nổi 1 xu. Tuy nhiên, các công ty trên khắp thế giới đang xếp hàng để cạnh tranh với hãng này.
Trên thế giới hiện nay có 1 sự thật đi ngược lại với logic thông thường. Tính đến cuối năm nay, nhà sản xuất xe điện “nổi đình nổi đám” nhất hiện nay là Tesla sẽ “đốt” hơn 10 tỷ USD mà không thu lại nổi thậm chí là 10 cent. Thế nhưng bất chấp nghịch lý ấy, các công ty ô tô trên toàn thế giới lại đang “xếp hàng” để cạnh tranh với Tesla.
Theo Bloomberg, gần 50 mẫu xe điện hoàn toàn mới sẽ được tung ra thị trường toàn cầu từ nay đến 2022, trong đó có sự tham gia của những nhà sản xuất ô tô lâu đời như Daimler và Volkswagen. Hôm 2/10, General Motors cam kết đến năm 2023 sẽ bán 20 mẫu xe chạy hoàn toàn bằng điện, trong đó có 2 mẫu xe điện mới sẽ được tung ra trong 18 tháng tới. Thậm chí nhà phát minh nổi tiếng người Anh James Dyson cũng bước chân vào thị trường này bằng thông báo sẽ đầu tư 2,7 tỷ bảng để phát triển 1 chiếc xe điện và những cục pin cung cấp năng lượng cho nó.
Khi tất cả đều thấy "dễ xơi"
Có rất nhiều lý do để các nhà sản xuất ô tô háo hức đuổi theo Tesla. Trung Quốc mới đây đã tung ra kế hoạch phát triển hoạt động sản xuất xe điện, trong khi bang California của Mỹ yêu cầu các nhà sản xuất ô tô phải sản xuất nhiều xe điện hơn nếu không muốn bắt buộc phải mua lại hạn mức khí thải của các đối thủ như Tesla. Bên cạnh đó, dù thua lỗ nặng nề, Elon Musk vẫn thuyết phục được người Mỹ “ném tiền” vào công ty của anh.
“Bây giờ chẳng ai có thể nghi ngờ về tương lai của xe điện”, Erich Joachimsthaler, nhà sáng lập kiêm CEO của công ty chiến lược thương hiệu Vivaldi, nói. “Các công ty đang bị lôi kéo vào thị trường xe điện bởi Tesla và các chính phủ”.
Theo dự đoán của Bloomberg New Energy Finance, chỉ tính riêng ở khu vực Bắc Mỹ, số mẫu xe điện sẽ tăng từ con số 24 của quý III năm nay lên 47 vào quý I/2022. Số lượng ở Trung Quốc sẽ tăng từ 61 lên 80, số lựa chọn của các khách hàng ở châu Âu sẽ tăng từ 31 lên 58. Trên toàn thế giới, sẽ có 136 mẫu xe hoàn toàn chạy bằng điện.
Như vậy thị trường xe điện sẽ trở nên rất đông đúc dù phần lớn người tiêu dùng vẫn chưa sẵn sàng đổi sang xe điện và các công ty bị thua lỗ nặng. Ở Mỹ, doanh số xe điện bán ra chiếm chưa đến 1% tổng doanh số của thị trường ô tô trong năm ngoái. Tỷ lệ ở Trung Quốc và Anh cũng chỉ ở mức khiêm tốn 1,4%.
Hiện nay, chi phí sản xuất pin quá đắt đỏ là nguyên nhân khiến các công ty lỗ nếu đầu tư vào xe điện. GM, công ty thu được nhiều lợi nhuận nhất từ những mẫu xe thể thao và xe bán tải, lỗ khoảng 9.000 USD trên mỗi chiếc xe điện Chevrolet Bolt được bán ra. Dù đạt doanh thu kỷ lục trong năm ngoái, Tesla vẫn lỗ 675 triệu USD trên doanh thu 7 tỷ USD. Fiat Chrysler Automobiles lỗ 20.000 USD trên mỗi chiếc xe điện được bán ra ở Mỹ.
Ngoài ra, hiện công nghệ pin vẫn còn đắt đỏ khiến cho giá những chiếc xe chạy điện cũng trở nên "sang chảnh" không kém. GM, nhà sản xuất ô tô với hầu hết lợi nhuận đến từ những chiếc SUV cỡ lớn hay xe bán tải, mất khoảng 9.000 USD cho mỗi chiếc xe điện Chevrolet Bolt được bán ra.
Năm ngoái, Tesla đạt kỷ lục về lượng tiêu thụ xe điện nhưng lại lỗ mất 675 triệu USD trên 7 tỷ USD doanh thu. Trong khi đó, CEO Sergio Marchionne tiết lộ hôm 2/10: Fiat Chrysler Automobiles NV lỗ 20.000 USD cho mỗi phiên bản chạy điện được bán ra ở Mỹ. Ông cho hay: Các xe chạy pin nên được bán trên thị trường dựa vào nhu cầu mà không phải phụ thuộc vào các ưu đãi từ đâu cả.
Lỗ ròng nhưng vì sao xe điện vẫn tạo nên "cơn điên"?
Tại sao các hãng vẫn đâm đầu vào xe điện? Câu trả lời đầu tiên nằm ở Trung Quốc. Kế hoạch cắt giảm đáng kể lượng khí thải carbon vào năm 2030 của đất nước đông dân nhất và ô nhiễm nhất thế giới là 1 cú hích lớn cho thị trường xe điện. Các công ty sẽ phải sản xuất một lượng xe nhất định sử dụng năng lượng mới (trong đó có xe điện) mới có thể được cấp hạn mức khí thải cần thiết để tiếp tục bán những chiếc xe chạy bằng xăng.
Bởi vì Trung Quốc là thị trường ô tô lớn nhất thế giới, các nhà sản xuất ô tô đang bắt đầu chuẩn bị cho xu hướng mới. GM, thương hiệu nước ngoài bán chạy hàng đầu ở Trung Quốc, có kế hoạch đến năm 2025 sẽ tung ra gần như toàn bộ các mẫu xe áp dụng công nghệ điện khí hóa (xe chỉ chạy bằng điện hoặc xe hybrid, tức xe vừa chạy bằng xăng với động cơ đốt trong vừa có pin dự trữ năng lượng cho động cơ chạy bằng điện) vào thị trường Trung Quốc để giữ vững vị trí dẫn đầu.
Lí do thứ 2, các mẫu xe điện trên thị trường chủ yếu thuộc phân khúc cao cấp. Những chiếc sedan Model S và xe thể thao Model X của Tesla có giá hơn 100.000 USD. Mẫu Model 3 (chỉ vừa mới bắt đầu được sản xuất) sẽ được bán với giá 35.000 USD (chưa bao gồm các lựa chọn nâng cấp). Tesla cho biết đã có hơn 450.000 khách đặt cọc 1.000 USD để mua mẫu xe này.
Theo chuyên gia phân tích Salim Morsy của Bloomberg, Musk đã thành công trong việc cướp khách hàng của những thương hiệu xe sang đến từ nước Đức và sẽ tiếp tục làm như vậy. Ông nhận định các quy định quản lý được siết chặt sẽ là một cơ hội để các nhà sản xuất ô tô Đức lấy lại thị phần từ Tesla.
Ngoài ra việc chỉ tập trung vào phân khúc cao cấp sẽ khiến các các phân khúc còn lại bị bỏ ngỏ và đây là một cơ hội không thể bỏ qua với các nhà sản xuất khác. Đặc biệt là khi công nghệ và chi phí sản xuất xe điện đang ngày càng giảm xuống.
Tín hiệu tích cực đầu tiên cho các nhà sản xuất xe là giá pin sẽ giảm xuống. Trong báo cáo quý I, GM cho biết chi phí sản xuất pin đã giảm xuống còn 145 USD cho mỗi kwh. Mục tiêu là đẩy chi phí xuống dưới mức 100 USD trong vài năm tới.
Bloomberg dự đoán chi phí sản xuất pin sẽ giảm xuống còn 109 USD trên mỗi kwh vào năm 2025 và 73 USD vào năm 2030. Đó là lý do tại sao đến năm 2040 doanh số xe điện bán ra trên toàn cầu sẽ vượt qua cả doanh số bán ra của xe chạy bằng nhiên liệu hóa thạch, báo cáo của Bloomberg hồi tháng 7 viết.
"Cơn điên" sẽ còn kéo dài
Thương hiệu Audi của VW sẽ xây dựng E-tron Quattro, một mẫu SUV hạng sang, vào năm 2018, sau đó sẽ là Sportback coupe năm 2019 và một mẫu xe còn chưa rõ tên vào năm 2020. Porsche AG sẽ bán phiên bản thương mại của mẫu xe concept Mission E từ năm 2019.
Chủ tịch Harald Krueger của BMW cho biết hồi tháng 9/2017: Ngoài i3 và i8, nhà sản xuất xe hơi Đức sẽ có MINI chạy điện vào năm 2019, SUV cỡ nhỏ X3 vào năm 2020 và 10 mẫu khác đến năm 2025. Mercedes-Benz cũng không chịu kém cạnh với kế hoạch 10 phương tiện chạy điện dưới nhãn hiệu EQ vào năm 2022.
Trong khi Volvo Car Group, nay đã thuộc sở hữu của công ty Trung Quốc Geely, tuyên bố về những mẫu xe có cả ba phiên bản hybrid, plug-in hybrid và chạy điện hoàn toàn sẽ ra mắt khoảng năm 2019 hoặc muộn hơn một chút.
Dĩ nhiên, Tesla sẽ không thể ngồi yên với kế hoạch mẫu SUV cỡ nhỏ Model Y vào năm 2019 hoặc 2020.
Tuần trước, có 1 cái tên rất đáng chú ý bước vào cuộc chạy đua trên thị trường xe điện: James Dyson – người đã kiếm được hàng tỷ USD từ việc sáng chế ra máy hút bụi cao cấp và nhiều đồ điện gia dụng nổi tiếng khác. Dyson cho biết xe ô tô điện của ông sẽ có sự khác biệt lớn so với xe của Tesla và những nhà sản xuất ô tô truyền thống.
Theo Joachimsthaler của Vivaldi, vì Dyson không nhắm vào phân khúc cạnh tranh với Tesla và cũng không phải đối mặt với các quy định khắt khe như những nhà sản xuất ô tô truyền thống, câu chuyện của Dyson sẽ giống như “chàng Icarus nuôi mộng tưởng có thể vượt qua những giới hạn của bản thân nhưng sẽ sớm nhận ra rằng mình có thể gặp nguy hiểm vì đang bay quá gần mặt trời”.
Anh Mỹ
